Αφορμή για τα παρακάτω πήρα από το ομώνυμο κεφάλαιο του βιβλίου Βυζαντινά Υστερόγραφα του Δημήτρη Αποστολίδη όπου σε λίγες γραμμές περιέχονται αυτά που όλοι μας έχουμε στο νου μας. Θα θεωρούσα τύχη αν αυτοί που μας κυβερνούν (υπουργοί, δήμαρχοι και περιφερειάρχες) είχαν την ευκαιρία να διαβάσουν τις παρακάτω γραμμές.
Το 582 ο Τιβέριος, πολιτικός με ήθος, αρετή, σοφία, εξαντλημένος από την φυματίωση παραδίδει την εξουσία στον γαμπρό του Μαυρίκιο και του απευθύνει μια σπανίου ήθους πολιτική νουθεσία.
‘‘Εσύ λοιπόν Μαυρίκιε, κάνε τη βασιλεία σου τον καλύτερό επιτάφιο μου. Μη διαψεύσεις τις ελπίδες αυτών που σ’ έχουν εμπιστευτεί, ούτε να φανείς αχάριστος προς τις αρετές σου και να προδώσεις την ευγένεια της ψυχής σου. Χαλιναγώγησε την εξουσία με τη λογική, κυβέρνησε το κράτος με σοφία, γιατί η βασιλεία είναι κάτι μεγάλο και υψηλό, το οποίο ανεβάζει στα ύψη τον επιβάτη της και παρασύρει τον νου του. Να σκέπτεσαι ότι δεν είσαι πιο πάνω από τους άλλους σε φρόνηση, έστω κι αν όλους τους ξεπερνάς ως προς το ύψος της τύχης σου. Να ζητάς πάντα την εύνοια των υπηκόων σου κι όχι το φόβο τους. Αντί της κολακείας, να προτιμάς ως άριστο δάσκαλο την κριτική, γιατί δυστυχώς, η εξουσία δεν δέχεται τη νουθεσία ούτε ανέχεται την ειλικρινή και έντιμη καθοδήγηση. Να έχεις μπροστά στα μάτια σου, ως εκτιμητή, τη δικαιοσύνη, που ρυθμίζει την ανταπόδοση για τις πράξεις. Να θεωρείς ως φιλόσοφος, ότι η βασιλική στολή δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα κουρέλι που απλώς το φοράς, κι ότι το στέμμα δε διαφέρει καθόλου, σε αξία από τα πετράδια της θάλασσας. Το βασιλικό σκήπτρο δεν συμβολίζει την άναρχη κι ανέντιμη εξουσία, αλλά την ένδοξη δουλεία. Αυτές λοιπόν, οι πατρικές μου συμβουλές. Θα έχεις όμως ως κριτή των αποφάσεων σου την αδέκαστη εξουσία, η οποία τιμά τις αρετές και περιφρονεί την κακία.’’ Την επόμενη μέρα ο Τιβέριος πέθανε.
Στη συνέχεια ο συγγραφέας σημειώνει: ‘‘Πόσο αστείοι φαντάζουν οι ασήμαντοι εξουσιαστές που μεθούν και πνίγονται στα κύματα της αλαζονείας τους; Οι ασήμαντοι της πολιτικής φεουδαρχίας… Έχει γεμίσει η ζωή μας από δαύτους. Δεν αλλάζει τίποτε παρά μόνο το χρώμα. Θέλουν να πλουτίσουν απομυζώντας δημόσιο πλούτο, τα λεφτά του λαού δηλαδή. Δεν θέλουν πολλά, τα θέλουν όλα. Ποτέ δεν λένε δικό μου και δικό σου, γιατί είναι όλα δικά τους. Τα κακέκτυπα του πολιτικού ήθους. Αυτοί ορίζουν τη ζωή μας. Τα πρόσωπα και τα κόμματα μπορεί ν’ αλλάζουν, μα οι ρόλοι παραμένουν αμετακίνητα σταθεροί και γνώριμοι. Οι άθλιοι και οι ανεπαρκείς. Κι όλα αυτά στην πάντα φιλική και φιλόξενη δημοκρατία του αμφίβολου πολιτικού ήθους που προσφέρεται γενναιόδωρα στη συντήρηση των ασήμαντων και των ανίκανων. Οι ασήμαντοι εξουσιαστές. Είναι δυνατόν να πεισθεί κάποιος από δαύτους πως η εξουσία του, δεν είναι εξουσία προσωπικού συμφέροντος, αλλά ένδοξη δουλεία; Ποια παιδαγωγική παρακαταθήκη αφήνουν στα παιδιά τους; Άλλωστε ο μεγάλος κίνδυνος της ανθρωπότητας ήταν και είναι τ’ ανθρωπάκια, όταν αυτά θρονιάζονται στην πολυθρόνα της εξουσίας. Πριν ανέβουν στο άρμα της εξουσίας είναι απλώς γελοία, μα σαν ανέβουν, τότε γίνονται ιδιαιτέρως επικίνδυνα.
Όλοι εμείς σαν αναγνώστες το μόνο που ευχόμαστε είναι να βρεθεί κάποιος πολιτικός που θα διαψεύσει τα παραπάνω και θα μας εκπλήξει ευχάριστα. Χρόνο έχουμε και περιμένουμε….
Το 582 ο Τιβέριος, πολιτικός με ήθος, αρετή, σοφία, εξαντλημένος από την φυματίωση παραδίδει την εξουσία στον γαμπρό του Μαυρίκιο και του απευθύνει μια σπανίου ήθους πολιτική νουθεσία.
‘‘Εσύ λοιπόν Μαυρίκιε, κάνε τη βασιλεία σου τον καλύτερό επιτάφιο μου. Μη διαψεύσεις τις ελπίδες αυτών που σ’ έχουν εμπιστευτεί, ούτε να φανείς αχάριστος προς τις αρετές σου και να προδώσεις την ευγένεια της ψυχής σου. Χαλιναγώγησε την εξουσία με τη λογική, κυβέρνησε το κράτος με σοφία, γιατί η βασιλεία είναι κάτι μεγάλο και υψηλό, το οποίο ανεβάζει στα ύψη τον επιβάτη της και παρασύρει τον νου του. Να σκέπτεσαι ότι δεν είσαι πιο πάνω από τους άλλους σε φρόνηση, έστω κι αν όλους τους ξεπερνάς ως προς το ύψος της τύχης σου. Να ζητάς πάντα την εύνοια των υπηκόων σου κι όχι το φόβο τους. Αντί της κολακείας, να προτιμάς ως άριστο δάσκαλο την κριτική, γιατί δυστυχώς, η εξουσία δεν δέχεται τη νουθεσία ούτε ανέχεται την ειλικρινή και έντιμη καθοδήγηση. Να έχεις μπροστά στα μάτια σου, ως εκτιμητή, τη δικαιοσύνη, που ρυθμίζει την ανταπόδοση για τις πράξεις. Να θεωρείς ως φιλόσοφος, ότι η βασιλική στολή δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα κουρέλι που απλώς το φοράς, κι ότι το στέμμα δε διαφέρει καθόλου, σε αξία από τα πετράδια της θάλασσας. Το βασιλικό σκήπτρο δεν συμβολίζει την άναρχη κι ανέντιμη εξουσία, αλλά την ένδοξη δουλεία. Αυτές λοιπόν, οι πατρικές μου συμβουλές. Θα έχεις όμως ως κριτή των αποφάσεων σου την αδέκαστη εξουσία, η οποία τιμά τις αρετές και περιφρονεί την κακία.’’ Την επόμενη μέρα ο Τιβέριος πέθανε.
Στη συνέχεια ο συγγραφέας σημειώνει: ‘‘Πόσο αστείοι φαντάζουν οι ασήμαντοι εξουσιαστές που μεθούν και πνίγονται στα κύματα της αλαζονείας τους; Οι ασήμαντοι της πολιτικής φεουδαρχίας… Έχει γεμίσει η ζωή μας από δαύτους. Δεν αλλάζει τίποτε παρά μόνο το χρώμα. Θέλουν να πλουτίσουν απομυζώντας δημόσιο πλούτο, τα λεφτά του λαού δηλαδή. Δεν θέλουν πολλά, τα θέλουν όλα. Ποτέ δεν λένε δικό μου και δικό σου, γιατί είναι όλα δικά τους. Τα κακέκτυπα του πολιτικού ήθους. Αυτοί ορίζουν τη ζωή μας. Τα πρόσωπα και τα κόμματα μπορεί ν’ αλλάζουν, μα οι ρόλοι παραμένουν αμετακίνητα σταθεροί και γνώριμοι. Οι άθλιοι και οι ανεπαρκείς. Κι όλα αυτά στην πάντα φιλική και φιλόξενη δημοκρατία του αμφίβολου πολιτικού ήθους που προσφέρεται γενναιόδωρα στη συντήρηση των ασήμαντων και των ανίκανων. Οι ασήμαντοι εξουσιαστές. Είναι δυνατόν να πεισθεί κάποιος από δαύτους πως η εξουσία του, δεν είναι εξουσία προσωπικού συμφέροντος, αλλά ένδοξη δουλεία; Ποια παιδαγωγική παρακαταθήκη αφήνουν στα παιδιά τους; Άλλωστε ο μεγάλος κίνδυνος της ανθρωπότητας ήταν και είναι τ’ ανθρωπάκια, όταν αυτά θρονιάζονται στην πολυθρόνα της εξουσίας. Πριν ανέβουν στο άρμα της εξουσίας είναι απλώς γελοία, μα σαν ανέβουν, τότε γίνονται ιδιαιτέρως επικίνδυνα.
Όλοι εμείς σαν αναγνώστες το μόνο που ευχόμαστε είναι να βρεθεί κάποιος πολιτικός που θα διαψεύσει τα παραπάνω και θα μας εκπλήξει ευχάριστα. Χρόνο έχουμε και περιμένουμε….